
Openhaard aansteken en doven
Zo doet u dat veilig
De eerste keer een open haard aansteken is altijd spannend. U wilt een mooi, rustig vuur zonder rookontwikkeling. Gelukkig is een houtkachel met de juiste aanpak eenvoudig én veilig aan te steken. Met een goede voorbereiding en een paar slimme tips geniet u snel van een sfeervol vuur in huis.
In dit artikel leest u alles over:
- wat de beste manier is om uw openhaard aan te steken
- hoe u uw openhaard dooft
- wat u kunt doen als u liever geen aanmaakblokjes gebruikt
- alternatieven die wél sfeer geven, maar geen hout nodig heeft
- 17 - 05 - 2025
- Open haard
- Team Haardenexpert
- 7 minuten
Hoe steekt u de openhaard aan?
De Zwitserse methode is de meest efficiënte manier van stoken. Bij deze moderne techniek brandt het vuur van boven naar beneden. Dit zorgt voor een mooi vlammenspel, én voor een schonere verbranding en minder rook. Door de 5 eenvoudige stappen hieronder te volgen, kunt u deze techniek gemakkelijk zelf toepassen.
5 stappenplan Zwitserse stookmethode:
Stap 1. Gebruik droog hout
Kies voor ovengedroogd haardhout met een vochtpercentage onder de 20% en niet dikker dan uw pols. Vermijd het gebruik van geverfd, gelakt of geïmpregneerd hout. Dit type hout brandt niet goed, levert weinig warmte en stoot schadelijke stoffen uit die slecht zijn voor uw gezondheid.
Zeker bij een speksteenkachel, zoals de Jydepejsen Senza, die warmte lang vasthoudt en geleidelijk afgeeft, is droog hout belangrijk voor een efficiënte verbranding.
Stap 2. Bouw de stapel van groot naar klein
Begin onderaan met 2 grote blokken hout, met de gekloofde kant naar boven. Leg daar haaks 2 kleinere blokken op. Stapel vervolgens het aanmaakhout kruislings bovenop deze blokken. Als laatste legt u 1 of 2 aanmaakblokjes boven op het aanmaakhout.
Stap 3. Zorg voor voldoende zuurstof
Zet de luchttoevoer van de houtkachel volledig open. In goed geïsoleerde woningen helpt het vaak om tijdelijk een raam of deur op een kier te zetten, zodat er extra lucht naar binnen kan. Dit bevordert de trek en zorgt voor een goede ontbranding.
Stap 4. Steek het vuur bovenaan aan
Gebruik een lange lucifer of aansteker om de aanmaakblokjes bovenop het hout aan te steken. Het vuur brandt nu van boven naar beneden. Dit zorgt voor een gelijkmatige opbouw van warmte, minder rookontwikkeling en een schonere verbranding.
Stap 5. Laat de haard goed op gang komen
Laat de deur van de houtkachel eventueel op een kier als de trek nog niet goed is. Zodra het vuur goed brandt, kan de deur dicht en geniet u van een stabiel en veilig vuur.
Wilt u hout bijvullen? Wacht met het bijvullen van hout tot de grote vlammen zijn verdwenen en er een gloeiend koolbed is ontstaan. Op dat moment is het vuur nog niet volledig uit, maar de hitte is voldoende om nieuw hout snel te laten ontbranden, wat zorgt voor een efficiënte verbranding.
Voegt u hout toe terwijl het vuur nog volop in vlammen staat? Dan kan dit het verbrandingsproces verstoren, wat leidt tot meer rook, onregelmatige verbranding en minder warmteopbrengst.

Openhaard aansteken zonder aanmaakblokjes
Heeft u geen aanmaakblokjes in huis of gebruikt u liever een alternatief? Geen probleem, er zijn ook andere manieren om het vuur aan te steken. U kunt bijvoorbeeld gebruikmaken van houtkrullen, dennenappels, of oude eierdozen zonder inkt die zijn ingesmeerd met wat kaarsvet. Of gebruik een oude krant, dit mag geen glanzend papier zijn, en maak hier een prop van.
Houd er wel rekening mee dat deze alternatieven vaak iets minder efficiënt zijn. Het vuur heeft meer tijd nodig om goed op gang te komen en er kan meer rook ontstaan. Zorg daarom altijd voor voldoende zuurstof door de luchttoevoer volledig te openen. Hoewel natuurlijke aanmaakmaterialen mogelijk zijn, adviseren wij waar mogelijk het gebruik van kwalitatieve aanmaakblokjes. Bij voorkeur geurloos, rookarm en op natuurlijke basis. Vermijd vooral de witte spiritusblokjes, aangezien deze een sterke geur verspreiden en minder prettig in gebruik zijn vanwege hun chemische samenstelling.
Hoe dooft u de openhaard?
U weet nu precies hoe u uw openhaard aansteekt, maar hoe dooft u deze op de juiste manier? Een open haard doven doet u het beste met zorg en geduld. Laat het vuur altijd op een natuurlijke wijze uitgaan en gooi nooit water op het vuur. Door de hitte in de brandkamer kan water direct verdampen tot stoom, wat schade kan veroorzaken aan uw haard of rookkanaal. Bovendien ontstaat er veel rook en blijven er modderige resten achter die lastig te verwijderen zijn.
Wilt u het vuur gecontroleerd laten doven? Stop dan tijdig met het toevoegen van hout, zodat de overgebleven blokken volledig kunnen opbranden. Leg de laatste houtstukken op de heetste plek van het vuur, zodat ook deze optimaal verbranden. Zodra de vlammen verdwenen zijn en alleen nog een gloeiend koolbed overblijft, kunt u dit met een pook wat verspreiden om de hitte sneller te laten afnemen.
Sluit de luchttoevoer pas als u zeker weet dat alle vlammen zijn verdwenen. Dit voorkomt dat smeulende resten alsnog zuurstof krijgen en opnieuw ontbranden. Controleer altijd goed of alle gloeiende resten zijn uitgebrand voordat u het as opruimt. Laat een haardvuur nooit onbeheerd achter als het nog brandt, ook niet als het bijna uit lijkt te zijn.
Voor extra veiligheid kunt u wat zand of as over de kooltjes strooien om ze te verstikken. Zo voorkomt u dat het vuur onverwacht weer oplaait.

Meer gemak? Deze 5 haarden werken zonder hout en rook
Niet iedereen vindt het prettig om bezig te zijn met aanmaakhout, het rookkanaal of het schoonmaken van een aslade. Gelukkig zijn er haarden die wél sfeer geven, maar zonder de extra handelingen die een houtkachel vraagt. Hieronder vindt u 5 haardtypes die ideaal zijn voor als u gemak, comfort en onderhoudsvriendelijkheid zoekt.
1. Gashaard
Een gashaard is een uitstekende keuze als u op zoek bent naar sfeer en warmte die u met één druk op de knop aansteekt en dooft. Geen hout, minimale uitstoot, geen schoonmaak, alleen genieten. Het vlammenspel is bijna niet van echt te onderscheiden en is perfect als inbouwgashaard, maar kan bijvoorbeeld ook vrijstaand.
2. Propaan haard
Heeft u geen gasaansluiting in huis, maar wél op zoek naar dat realistische vuurbeeld? Dan is een propaan haard een slimme oplossing. Deze haard werkt op gasflessen die u veilig buiten opslaat. Het comfort is vergelijkbaar met een gashaard: met de afstandsbediening steekt u hem aan, dooft u hem weer eenvoudig en geniet u van een prachtig vlammenbeeld.

3. Elektrische sfeerhaard
Wilt u genieten van sfeer en warmte, maar zonder ingrijpende verbouwing of rookafvoer? Dan is een elektrische haard een uitstekende keuze. Deze haarden zijn eenvoudig te installeren, onderhoudsarm, geschikt voor vrijwel elke ruimte en met één druk op de knop aan- of uit te zetten. Vaak zijn ze ook voorzien van een verwarmingselement, waardoor ze ideaal zijn als bijverwarming. Kies bijvoorbeeld voor British Fires of een moderne 3-zijdige sfeerhaard die van meerdere kanten zicht op het vuur biedt.
4. Pelletkachel
Een pelletkachel biedt het gemak van automatische verbranding met het rendement van een houtkachel. U vult de voorraadbak met pelletkorrels en de kachel doet de rest. Vooral een Altech pelletkachel is zuinig, stijlvol en eenvoudig aan én uit te zetten.
5. Bio-ethanol haard
Zoekt u maximale eenvoud en flexibiliteit? Dan is een bio-ethanol haard een uitstekende keuze. Deze haarden werken op vloeibare bio-ethanol en hebben geen rookafvoer of stroomaansluiting nodig. U plaatst ze waar u wilt, vult ze bij met brandstof en steekt ze eenvoudig aan met een lange aansteker of lucifer. Doven doet u net zo eenvoudig met een schuif of klep die de vlam afdekt. Geen rook, geen rookkanaal. Alleen pure sfeer in een strak design. Ideaal voor appartementen, huurwoningen of extra gezelligheid in een serre of slaapkamer.

Meer weten over haarden en stoken? Vraag het onze experts
Wilt u meer weten over het openhaard aansteken en doven, of zoekt u een alternatief dat beter bij uw woonwensen past? Onze experts denken graag met u mee. Kom langs in één van onze showrooms. Heeft u geen tijd om langs te komen, maar wel vragen. Bel ons of stuur een e-mail. We helpen u graag verder met persoonlijk advies.
Kom langs voor inspiratie & advies
Bezoek ons in een van onze showrooms
Daarom kiest u voor Haardenexpert
DÉ HAARDENEXPERT
Wij denken graag met u mee, van haard tot complete opstelling.
GROOT INSTALLATEURSNETWERK
Altijd dichtbij, afstand is geen probleem. Wij rekenen nooit voorrijkosten.
KLANTWAARDERING 8,8
Ruim 3500 haarden geplaatst, klanten waarderen ons met een 8,8.
EXCLUSIEVE SHOWROOM
Sfeer proeven en trends bekijken. Ontdek de nieuwste haarden.

Over Haardenexpert
Meer dan 10 jaar de expert in haarden
Haardenexpert is al vele jaren een van de meest toonaangevende haarden- en kachel zaken. Dat vinden we belangrijk en daar zijn we natuurlijk supertrots op! Door onze persoonlijke benadering en korte lijnen bent u altijd verzekerd van passend advies en een stijlvolle oplossing.
Met reeds 10 jaar ervaring op de markt en een aanstekelijke passie voor het vak gaan wij verder dan de traditionele verkoop. Wij creëren unieke en eigenzinnige haardopstellingen. Daarom vindt u bij Haardenexpert alleen haarden & kachels van absolute topmerken. Onze experts vertellen u hier graag meer over.